Antal Réthly’nin Türkiye’de meteorolojinin temelini atan çalışmalarının hatırasına ithafen Ankara Üniversitesi'nde tören düzenlendi. Tören, çok sayıda akademisyen, diplomat ve önemli isimlerin katılımıyla gerçekleşti. Törene Macaristan’ın Ankara Büyükelçisi Viktor Mátis, Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Ünüvar, Veteriner Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Necmettin Ünal ve birçok akademisyen katıldı.
Törende konuşma yapan Viktor Mátis, Antal Réthly’nin Türkiye’ye olan katkılarını hayranlıkla andı. Mátis, “Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün 100 yıl önce Antal Réthly’i Türkiye’ye davet etmesi çok isabetli bir karardı. Réthly, 17 bin kilometre yol katederek Türkiye’ye geldi ve modern meteorolojinin temelini attı. Bu, iki ülke arasındaki dostluğun çok önemli bir yönünü oluşturuyor” ifadelerini kullandı.
Törende Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Ünüvar’a tarihi barometre hediye edildi. Rektör Prof. Dr. Necdet Ünüvar ise, bu hediyenin Antal Réthly’nin anısını yaşatma noktasında büyük bir öneme sahip olduğunu belirtti.
Ünüvar. “Milletimizin en önemli özelliklerinden biri ahde vefadır. Antal Réthly gibi isimleri hatırlamaya ve hatırlatmaya devam edeceğiz. Veteriner Fakültemizde yer alan Prof. Dr. Ferruh Dinçer Veteriner Hekimliği Tarihi Müzesi, bu vefanın bir nişanesi olarak hizmet vermektedir” dedi.
Hediye, Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Prof. Dr. Ferruh Dinçer Veteriner Hekimliği Tarihi Müzesi’nde özel bir köşede sergilenmeye başlandı.
Veteriner Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Necmettin Ünal, Antal Réthly’nin Türk halkı ile kurduğu sıcak bağlara dikkat çekti.
Ünal, “Antal Réthly, Türkiye’de çalıştığı dönem boyunca büyük bir sevgiyle karşılandı. Halkımız ona ‘Aksakallı Havabakan Macar Profesör Efendi’ adını verdi. Onun çalışmaları sadece meteorolojiye değil, aynı zamanda tarım ve hayvancılık sektörüne de büyük katkılar sağladı” ifadelerine yer verdi.
Prof. Dr. Tamay Başağaç Gül’den Tarihi Vurgu
Veteriner Hekimliği Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Tamay Başağaç Gül, müzede Antal Réthly için oluşturulan köşenin tarihi bir anlam taşıdığını ifade etti. “Bu bina, Antal Réthly’nin isteği üzerine inşa edilmiştir ve müzemizde onun için mütevasız bir köşe oluşturduk. Réthly’nin hikayesi, bu bina yaşadıkça yaşamaya devam edecek ve Macar dostlarımızla kurduğumuz gönül bağını daha da güçlendirecektir,” dedi.
Tören, toplu fotoğraf çekimi ile sona erdi. Tören sonrasında tüm katılımcılar, Prof. Dr. Ferruh Dinçer Veteriner Hekimliği Tarihi Müzesi’nde Antal Réthly anısına oluşturulan köşeyi ziyaret etti. Büyükelçi Mátis, barometre köşesini gezerken şu sözleri dile getirdi: “Bu barometre, sadece Türkiye ile Macaristan arasındaki bilimsel ve kültürel bağların değil, aynı zamanda iki ülkenin geleceğine olan inancımızın da bir sembolüdür.”
Antal Réthly kimdir? Modern Türkiye Meteorolojisine Katkıları nelerdir?
Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün daveti üzerine 1925 yılında Türkiye’ye gelen Antal Réthly, modern meteoroloji biliminin Türkiye’deki temellerini atan çalışmalarıyla tanınıyor. Kendi zamanında “Aksakallı Havabakan Macar Profesör Efendi” olarak anılan Réthly, Türkiye’de iki yıl süreyle önemli çalışmalara imza attı. Bu süreçte gözlemevleri, iklim ve yağış ölçüm istasyonları kurarak meteorolojinin ülkedeki temel yapısını oluşturdu. Ayrıca gazete ve radyo üzerinden hava durumu raporları yayımlamaya başlayarak, bu alandaki bilgilendirme faaliyetlerini halkla buluşturdu.
Türkiye’deki bu çalışmalarıyla dikkat çeken Réthly, Atatürk tarafından Türkiye Cumhuriyeti Devlet Nişanı ile onurlandırıldı. Réthly’nin bu katkıları, Türkiye’nin modernleşme sürecinde önemli bir yer tuttu ve ülkenin meteorolojik kapasitesini arttırma noktasında kritik bir rol oynadı.
