Türkiye’nin 7 ilini etkileyen Kahramanmaraş merkezli depremin üzerinden tam 2 yıl geçti. 6 Şubat'ta Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesinde saat 04.17'de 7,7 büyüklüğünde, Elbistan ilçesinde saat 13.24'te 7,6 büyüklüğünde deprem meydana geldi.
Kahramanmaraş'ın yanı sıra Hatay, Osmaniye, Adıyaman, Diyarbakır, Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis, Adana, Malatya ve Elazığ'ı vuran asrın felaketinde 53 bin 537 kişi hayatını kaybetti, 107 bin 213 kişi yaralandı.
Ancak, bu acı dolu olayın ardından sosyal medyada yayılan yanlış bilgiler ve dezenformasyon, felaketi yaşayanların acılarını daha da derinleştirdi. 6 Şubat’taki deprem felaketinin ikinci yıldönümünde, o dönemde sosyal medyada ortaya atılan asılsız iddialar ve yalanlar yeniden gündeme geldi.
Deprem felaketiyle sarsılan Türkiye’de acılar henüz tazeyken sosyal medya üzerinden dezenformasyon içerikli paylaşımlar yapılarak infial oluşturuldu. Kimisi “Baraj patladı” diyerek felaket tellallığı yaptı, kimisi de enkazdan sadece “AK Partili vatandaşlar çıkarılıyor” yalanını yayarak siyasi propaganda yaptı.
Asrın felaketinde yayılan asrın yalanlarını sizler için derledik…
1. AFAD Başkanı Okay Memiş'in "Gecikme Olmadı" İddiası
AFAD Başkanı Okay Memiş’in, arama-kurtarma çalışmalarında sayının yetişmediği konusunda yaptığı açıklamalar yanlış anlaşılmak suretiyle "gecikme oldu" şeklinde yorumlandı.
2. 6 Şubat’ta Yas İlan Edilmedi İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarında 6 Şubat’ta yas ilan edilmediği iddia edildi. Ancak Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (DMM), 7 gün süreyle yas ilan edildiğini açıkladı.
3. “TSK Arama Kurtarmada Devreye Girmedi” İddiası
Depremden hemen sonra TSK’nın arama kurtarma çalışmalarında yer almadığı iddia edildi. Oysa TSK, bölgedeki çalışmalara önemli katkılar sağladı.
4. “TÜBİTAK Projeyi Reddetti” İddiası
Yer bilimci Naci Görür, TÜBİTAK’ın depremin meydana geldiği bölgeyle ilgili projeyi reddettiğini öne sürdü. Ancak söz konusu projede sadece revizeler istenmiş ve herhangi bir reddedilme durumu olmadığı ortaya çıktı.
5. “Depremde Hasar Görebilen Mersin Şehir Hastanesi Boşaltıldı” İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarında Mersin Şehir Hastanesi’nin deprem nedeniyle boşaltıldığı iddia edildi. Ancak hastane hizmet vermeye devam etmiş ve herhangi bir sorun yaşanmadığı açıklanmıştı.
6. “Afet Bölgesine Giden İş Makineleri Engelleniyor” İddiası
Afet bölgesine gönderilen iş makinelerinin engellendiği iddia edildi. Ancak bu iddianın asılsız olduğu araçların plan ve koordinasyon doğrultusunda yönlendirildiği açıklandı.
7. “Hatay Havalimanını ABB Onardı” İddiası
Hatay Havalimanı’nın onarımı ile ilgili olarak Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin onardığı iddia edildi. Ancak havalimanı onarımı Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından yapılmış, ABB sadece hafriyat ve moloz taşımada görev aldığı açıklandı.
8. “Macaristan Ekibi Kötü Muameleye Maruz Kaldı” İddiası
Macaristan kurtarma ekibine kötü muamele yapıldığı iddia edildi. Ancak Macar Büyükelçisi, ekibe halktan bir kişinin yardım ettiğini ve hiçbir kötü muameleye uğramadıklarını açıklamıştı.
9. “HDP'li Belediyenin Yardım Aracına El Konuldu” İddiası
HDP'li belediyenin yardım aracına el konulduğu iddia edilmişti. Ancak bu aracın trafik sigortası, muayenesi ve plakası olmadığı için, kaymakamlık tarafından AFAD’a yönlendirildiği öğrenilmişti.
10. “Hatay’da Yıkılan Binalar Erdoğan’ın Ödül Verdiği Servet Altaş Tarafından Yapıldı” İddiası
Hatay'da yıkılan binaların Servet Altaş tarafından inşa edildiği iddia edildi. Ancak Altaş’ın Hatay ile hiçbir bağlantısı ve yatırımı olmadığı açıklanmıştı.
11. “Savcılar Mesai Bitti Diye İşlem Yapmıyor” İddiası
Depremzedelerin cenazelerinin işlem görmediği iddia edildi. Ancak, bölgede 304 ilave savcı ve 258 Adli Tıp Uzmanı 7/24 görev yapmıştır.
12. “Darülaceze, Depremzedelerle İlgilenecek Gönüllü Anne/Abla Arıyor” İddiası
Darülaceze tarafından depremzedelere yönelik gönüllü anne/abla arayışının olduğu iddia edilmişti. Ancak kurum, yalnızca ayni ve nakdi bağış kabul ettiğini açıkladı.
13. “Gaziantep’te Kız Öğrenci Yurdu Yıkıldı, Sadece 1 Kişi Kurtuldu” İddiası
Gaziantep’teki kız öğrenci yurdunun yıkıldığı ve sadece bir kişinin kurtulduğu iddiası yayıldı. Ancak, Gaziantep KYK İl Müdürlüğü, kentte hiçbir yurdun yıkılmadığını ve yurttaki öğrencilerin geçici konaklama merkezlerine yerleştirildiğini açıklamıştı.
14. “Fenerbahçe’nin Depremzedelere Gönderdiği Yardım Tırı Yağmalandı” İddiası
Fenerbahçe’nin depremzedelere gönderdiği yardım tırının yağmalandığı iddia edilmişti. Fenerbahçe, yağmalama iddialarını yalanlamış, yardım malzemelerinin dağıtımının düzenli bir şekilde gerçekleştiğini açıklamıştı.
15. “Türkiye’deki Deprem Sırasında Nükleer Santral Patladı” İddiası
Türkiye’deki deprem sırasında bir nükleer santral patladığı iddia edilmişti. Ancak bu iddia, Lübnan’daki 2020 yılındaki patlamaya ait görüntüler olduğu ortaya çıkmıştı.
16. “Gölbaşı Çocuk Sığınma Evine Deprem Bölgesinden 70 Çocuk Geldi” İddiası
Gölbaşı Kaymakamlığı, deprem bölgesinden 70 çocuk alındığı iddiasını yalanlamış, sadece 6 çocuğun geldiğini ve ihtiyaçlarının kaymakamlık tarafından karşılandığını açıklamıştı.
17. “Arap Ülkeleri Yardım Göndermedi” İddiası
Arap ülkelerinin deprem bölgesine yardım göndermediği iddia edilmişti. Ancak çok sayıda Arap ülkesi nakdi ve ayni yardımlar göndermiş, hava koridorları açılmıştı.
18. “Mersin KYK Yurdunda Sorunlar Var” İddiası
Mersin KYK yurdunda sorunlar olduğu iddiaları yayılmıştı. Ancak CHP Mersin Milletvekili Ali Mahir Başarır, yurttaki odaları gezmiş ve herhangi bir olumsuzlukla karşılaşmadığını belirtmişti.
19. “Cüneyt Özdemir’in Yayınına AFAD Gönüllüsü Katıldı” İddiası
Cüneyt Özdemir’in programına AFAD gönüllüsü olarak katılan kişinin, aslında AFAD gönüllüsü olmadığı ortaya çıkmıştı.
20. “Hatay’da Depremzedelere Çadır Dağıtılmadı” İddiası
Gazeteci İsmail Saymaz, Hatay’da çadır dağıtımı yapılmadığını iddia etmişti. Ancak, bölgedeki ekipler tarafından binlerce çadır kurulumu gerçekleştirilmişti.
21. “Birecik Barajında Çatlaklar Var” İddiası
Şanlıurfa Valiliği, Birecik Barajı'nda herhangi bir sorun olmadığını açıklamıştı.
22. “7,5 Şiddetinde Bir Tsunami Olacak” İddiası
AFAD, depremler sonrası tsunami tehlikesi olmadığına dair açıklama yapmıştı.
23. “Fatih Altaylı’nın Yardım Toplama Programına RTÜK Engel Oldu” İddiası
Gazeteci Fatih Altaylı'nın yardım programına RTÜK tarafından herhangi bir engelleme getirilmediği, bu iddianın asılsız olduğu açıklanmıştı.
24. “Müge Anlı’nın Kızılay İçin Topladığı 10 Milyon TL İle Kızılay 48 Yatak Aldı” İddiası
Müge Anlı'nın 26 milyon TL topladığı ve bu meblağın depremzedelerin barınması ve geçinmesi için kullanıldığı açıklanmıştı.
25. “Sınır Tanımayan Doktorlar Türkiye’ye Giremedi” İddiası
Sınır Tanımayan Doktorlar Örgütü’nün Türkiye’ye girişine engel olunduğu iddiası, Sınır Tanımayan Doktorlar tarafından yalanlanmış, Gaziantep’te ekibin olduğu bildirilmişti.
26. “Deprem Alanından Çıkarılan Çocukları Başkaları Alıyor” İddiası
Aile Bakanlığı, refakatsiz çocukların yalnızca kendilerine teslim edileceğini ve herhangi birine teslim edilmesinin söz konusu olmadığını açıklamıştı.
27. “Deprem Vergileri Nerede?” İddiası
Cumhurbaşkanı Erdoğan, deprem sonrası acil yardım için 100 milyar TL’lik bir kaynağın tahsis edildiğini açıklamıştı.
28.Enkazdan Sadece AK Partililier Çıkarılıyor İddiası
Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ enkazdan sadece “AK Partili vatandaşlar çıkarıyor” diyerek siyasi propaganda derdine düştü.
29. Baraj patladı iddiası
Sosyal medya fenomeni Oğuzhan Uğur “ Baraj patladı” diyerek korku ve panik oluşturdu. Ancak yetkililer bölgedeki barajlarda herhangi bir sorun olmadığını açıkladı.
6 Şubat'ta bu ve benzer yüzlerce asılsız iddia depremzedelere yönelik yardım faaliyetlerini manipüle etmek amacıyla yayıldı.
