Evlerin ısınmasından uçak yakıtına kadar birçok alanda kullanılabilecek bu alternatif enerji kaynağı, benzine göre yüzde 70’e kadar daha ekonomik bir seçenek sunuyor. Peki, Türkiye zeytin çekirdeklerinden biyoyakıt üretebilir mi? İstanbul Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İlhan Kocaarslan bu soruya yanıt veriyor.
ZEYTİN ÇEKİRDEĞİ GELECEĞİN YAKITI OLABİLİR
Dünya genelinde biyoyakıt üretimi, çevre dostu ve sürdürülebilir enerji çözümleri arayışında önemli bir yer tutuyor. İspanya, yıllık 8 milyon 256 bin tonluk zeytin üretimiyle dünya lideri konumunda yer alırken, bu devasa üretimin bir kısmı biyoyakıt üretiminde kullanılıyor. Ülkede her yıl yaklaşık 6 milyon ton yakıt tüketimi gerçekleşiyor ve bu ihtiyacın büyük bir kısmı biyoyakıtlardan sağlanıyor. Zeytin çekirdeği, biyoyakıt üretiminde önemli bir bileşen olarak dikkat çekiyor.
İspanya, biyoyakıt üretiminde yenilikçi çözümler geliştiren ülkeler arasında yer alıyor ve zeytin çekirdeklerinden üretilen yakıtlar, ev ısıtma sistemlerinden uçak motorlarına kadar pek çok alanda kullanılıyor. Rusya-Ukrayna Savaşı sonrasında Avrupa'da yaşanan enerji krizine karşı alternatif çözümler geliştiren İspanya, 2022’nin sonunda zeytin çekirdeğinden elde edilen uçak yakıtını piyasaya sundu. Zeytin çekirdeklerinden üretilen sıvı yakıt, benzin ve dizel yakıta kıyasla yüzde 70’e kadar tasarruf sağlıyor.
ZEYTİN ÇEKİRDEĞİ İLE EKONOMİK TASARRUF VE ÇEVRE DOSTU ENERHİ ÜRETİMİ
Zeytin çekirdekleri, zeytin meyvesinin yaklaşık yüzde 15'ini oluşturuyor ve bu oran her yıl 206 bin ton zeytin çekirdeği anlamına geliyor. İspanya'nın biyoyakıt tüketimi 2022’de yaklaşık 1,45 milyon ton petrol eşdeğerine ulaştı ve bu miktar, biyoyakıtın ülkedeki enerji ihtiyacını karşılamada kritik bir rol oynadığını gösteriyor. Zeytin çekirdeklerinden elde edilen sıvı yakıtlar, özellikle ev ısıtma sistemlerinde ve jet motorlarında kullanılarak, hem çevreye duyarlı bir alternatif sunuyor hem de benzin ve dizel yakıtlarına göre çok daha ekonomik bir seçenek sağlıyor.
Ancak, zeytin çekirdeklerinden biyoyakıt üretmenin bazı zorlukları da bulunuyor. Bunlar arasında toplama maliyetlerinin yüksekliği, ileri teknoloji gereksinimi ve kuraklık gibi nedenlerle zeytin üretiminde yaşanan dalgalanmalar yer alıyor.
TÜRKİYE'DE ZEYTİN ÇEKİRDEKLERİNDEN ENERJİ ÜRETİMİ MÜMKÜN MÜ?
Türkiye, yıllık 3 milyon 750 bin ton zeytin üretimiyle dünya sıralamasında dördüncü sırada yer alıyor ve bu üretim, zeytin çekirdeklerinden biyoyakıt üretimi için büyük bir potansiyel oluşturuyor. İstanbul Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İlhan Kocaarslan, Türkiye'deki zeytin üretim bölgelerinde biyokütle enerji tesisleri kurulması durumunda, zeytin çekirdeklerinden biyoyakıt üretiminin uygulanabilir olduğunu belirtiyor.
Kocaarslan, Türkiye'nin zeytin üretimi açısından önemli bir oyuncu olduğunu hatırlatarak, biyoyakıt üretimi konusunda İspanya'nın izlediği yolu takip edebileceğimizi vurguluyor. Zeytin üretiminin yoğun olduğu Ege Bölgesi ve Akdeniz Bölgesi gibi alanlarda biyokütle enerji tesisleri kurularak, zeytin çekirdeklerinin enerji üretiminde kullanılabileceği ifade ediliyor.
