Beşinci kol faaliyeti, bir ülkenin içinde veya hedef aldığı başka bir ülkede, düşman unsurlar veya ajanlar tarafından yürütülen gizli ve yıkıcı faaliyetlere verilen isimdir. Bu terim genellikle istihbarat operasyonları, propaganda, sabotaj, psikolojik savaş ve iç karışıklık çıkarmaya yönelik eylemleri kapsar.
Beşinci kol kavramı, İspanya İç Savaşı (1936-1939) sırasında General Emilio Mola tarafından kullanılmıştır. Mola, Madrid’i dört koldan kuşattıklarını ve içeride kendilerine destek veren "beşinci bir kolun" olduğunu söylemiştir. Bu beşinci kol, şehir içinde sabotaj, casusluk ve propaganda faaliyetleri yürütüyordu.
BEŞİNCİ KOL FAALİYETLERİNİN UNSURLARI
Beşinci kol faaliyetleri genellikle şu unsurları içerir:
Casusluk: Düşman unsurların ülke içindeki stratejik bilgileri toplaması.
Sabotaj: Askeri veya sivil hedeflere yönelik yıkıcı eylemler.
Propaganda: Kamuoyunu etkilemek ve halkı manipüle etmek amacıyla bilgi yayma.
Psikolojik Savaş: Korku, kaos ve güvensizlik yaratmaya yönelik psikolojik operasyonlar.
İç Karışıklık Çıkarma: Toplumsal huzursuzluk ve isyanları teşvik etme.
BEŞİNCİ KOL FAALİYETLERİ GÜNÜMÜZDE NASIL GÖRÜLÜR?
Günümüzde beşinci kol faaliyetleri, siber saldırılar, sosyal medya propagandası, yanlış bilgi yayma (dezenformasyon) ve ekonomik manipülasyon gibi modern yöntemlerle de yürütülmektedir. Devletler ve istihbarat servisleri, bu tür tehditlere karşı çeşitli karşı istihbarat ve güvenlik tedbirleri alarak mücadele etmektedir.
