Türkiye genelinde binaların deprem risk analizini yapay zekâ ile gerçekleştiren yeni sistem, 1 Şubat itibarıyla kullanılmaya başlanacak. Yapı Denetim ve Deprem Mühendisliği Derneği tarafından geliştirilen sistem sayesinde vatandaşlar, yaşadıkları binanın deprem riskini 24 dakika içinde öğrenebilecek.
Yapay zekâ ile hızlı ve bilimsel deprem risk analizi
Deprem kuşağında yer alan Türkiye'de, yaşanabilecek büyük depremler öncesinde binaların güvenliğini belirlemek hayati önem taşıyor. Bu kapsamda Yapı Denetim ve Deprem Mühendisliği Derneği tarafından geliştirilen ‘Yapay Zekâ Destekli Yapı Deprem Risk Analizi Sistemi’, Türkiye genelinde binaların deprem dayanıklılığını hızlı ve bilimsel bir şekilde analiz edecek. Bursa Akademik Odalar Birliği'nde (BAOB) düzenlenen bir toplantı ile tanıtılan bu sistemin, 1 Şubat itibarıyla tüm ülkede aktif hale geleceği duyuruldu.
Sistemin en önemli özelliği, vatandaşların teknik bilgiye ihtiyaç duymadan oturdukları binanın deprem risk durumunu öğrenebilmelerini sağlaması. Geliştirilen yapay zekâ teknolojisi, çeşitli verileri analiz ederek bina için bir risk skoru oluşturacak ve kullanıcıya detaylı bir değerlendirme raporu sunacak.
Marmara Bölgesi için kritik uyarı: Deprem kaçınılmaz!
Tanıtım toplantısında konuşan Yapı Denetim ve Deprem Mühendisliği Derneği Bursa Temsilcisi Serkan Işık, özellikle Marmara Bölgesi’nin deprem riski açısından büyük bir tehdit altında olduğuna dikkat çekti.
"Türkiye nüfusunun yüzde 30'u Marmara Bölgesi'nde yaşıyor. Bu bölgede sayısız fay hattı bulunuyor ve bilim insanları Büyük Marmara Depremi’nin kaçınılmaz olduğunu söylüyor. Türkiye’nin sanayi gelirinin yüzde 50’si bu bölgeden sağlanıyor. 6 Şubat depremlerinden ders alarak bilim ve teknolojiyle çözümler üretmek zorundayız."
Büyükşehirlerdeki yapı stokunun büyük bir kısmının eski olması ve depreme dayanıklı olmayan yapıların fazla olması, sistemin önemini artırıyor. Yapay zekâ tabanlı analiz sayesinde, vatandaşlar riskli yapılar hakkında daha hızlı ve doğru bilgi edinebilecek.
4 yıl süren çalışmalar, 100’den fazla uzmanın katkısı
Proje, 4 yıl süren detaylı saha araştırmaları ve akademik çalışmalar sonucunda geliştirildi. Van, Elazığ, İzmir ve 6 Şubat depremlerinde sahada hasar tespit çalışmaları yapılarak elde edilen veriler, sistemin algoritmasına entegre edildi.
Sistemin geliştirilmesi sürecinde 100’den fazla inşaat mühendisi, jeofizik mühendisi ve akademisyen aktif olarak görev aldı. Kullanıcıların rahatça kullanabilmesi için teknik bilgi gerektirmeyen bir arayüz tasarlandı. Böylece vatandaşlar, uzman desteğine ihtiyaç duymadan oturdukları binanın risk analizini kolayca yaptırabilecek.
Sistem nasıl çalışıyor?
Yeni sistemin kullanımı oldukça basit olacak. Vatandaşlar, yaşadıkları binanın adresini girerek analiz sürecini başlatabilecek. Yapay zekâ, deprem risk analizini şu verileri kullanarak yapacak:
- Bina yaşı
- Kat sayısı
- Kullanılan yapı malzemeleri
- Zemin özellikleri
- Bölgedeki aktif fay hatları
- Sismik hareketlilik durumu
- Zemin sıvılaşma riski
Bu veriler ışığında sistem, binanın risk seviyesini belirleyerek detaylı bir analiz raporu oluşturacak. Rapor, kullanıcıya bina dayanıklılığı, olası riskler ve önerilen önlemler hakkında bilimsel verilere dayalı bilgiler sunacak.
24 dakika içinde detaylı deprem raporu
Sistemin en büyük avantajlarından biri, 24 dakika gibi kısa bir sürede detaylı bir değerlendirme raporu sunması olacak. Bu sayede vatandaşlar, oturdukları binanın deprem karşısındaki dayanıklılığını hızlı bir şekilde öğrenebilecek.
- Bina sahipleri ve yöneticileri, risk durumunu öğrenerek gerekli önlemleri alabilecek.
- Deprem yönetmeliklerine uygun olmayan yapılar tespit edilerek, olası çözümler önerilecek.
- Yanıltıcı bilgilerin önüne geçmek için uzman ekipler 7/24 denetim yapacak.
