İş hayatında "yaka" terimleri sadece işin içeriğini değil, aynı zamanda alınan ücreti belirtmekte de yaygın olarak kullanılır. Bu terimler, ilk olarak Amerika Birleşik Devletleri'nde ortaya çıkmış olup, Türkiye dahil tüm Avrupa ülkelerinde de yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.Peki,Mavi Yakalılar kimdir? Beyaz Yakalılar kimdir? Beyaz Yakalı ve Mavi Yakalı ne demek? Beyaz Yaka ve Mavi Yaka Personel Nedir? Kimlere mavi yakalı çalışan denir? Mavi yakalıların genel özellikleri nelerdir? İşte detaylar...
MAVİ YAKALILAR KİMDİR? MAVİ YAKALI ÇALIŞAN NE DEMEK?
Kol gücü kullanarak fiziksel beceriye dayalı olan işlerde çalışanlar, "mavi yaka" olarak adlandırılırlar. Mavi yaka terimi, genellikle daha zorlu koşullarda, fabrikalarda veya sanayi ortamlarında çalışan, mavi renkte iş kıyafetleri giyen, iş gereği kirlenebilen, işçi sınıfına mensup çalışanları ifade etmek için kullanılır. Bu terim, Adlen tarafından 1924'te yazılan ve esnaf işlerine gönderme yapan bir makalede ilk kez ortaya atılmıştır. Özellikle 19. yüzyılın sonlarında meydana gelen sanayi devriminin etkisiyle mavi yaka işçilere olan talep artmış ve bu dönemde bu terim daha yaygın bir şekilde kullanılmaya başlamıştır.
Bununla birlikte, bazı işletmelerde üniversite mezunu olmalarına rağmen iş deneyimi eksik olan kişiler için de "mavi yakalı" terimi kullanılır. Mavi yakalıların maaşları, beyaz ve sarı yakalı çalışanlara kıyasla genellikle daha düşüktür ve birçoğu asgari ücretle çalışır.
Mavi yakalıların genel özellikleri şu şekilde sıralanabilir:
- Günde 8 ila 12 saat arasında çalışırlar.
- Mağaza ve şirketlerde en az yetkiye sahip olan çalışanlar genellikle mavi yakalı olarak kabul edilir.
- Mavi yakalılar genellikle ilköğretim veya lise mezunudur.
- Birden fazla amir veya yetkiliye karşı sorumlulukları vardır.
- Bazı mavi yakalılar vardiyalı çalışırken, bazıları saat başı ücret alır.
BEYAZ YAKALILAR KİMDİR? BEYAZ YAKALI ÇALIŞAN NE DEMEK?
Zihin gücü kullanımı ve bilgiye dayalı işlerde çalışan kişilere "beyaz yaka" denir. Beyaz yaka çalışanlar, genellikle ofis ortamında, masa başı çalışanlar olarak bilinirler ve işleri nedeniyle kıyafetleri iş kaynaklı kirlenmeyen çalışanlardır.
"Beyaz yaka" terimi, ilk kez 1930'ların başlarında Amerikalı yazar Upton Sinclair tarafından kullanılmıştır. Özellikle 20. yüzyılın başlarından itibaren iletişim teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte, kurumsal dünya daha da aktifleşmiş ve beyaz yaka personel ihtiyacı artmıştır, bu da terimin daha da yaygınlaşmasına neden olmuştur.
Beyaz yaka çalışanlar, genellikle ofis ortamında yönetim, idari işler, bilgi teknolojileri, finans gibi alanlarda çalışır. Onların işleri genellikle bilgi ve zihinsel becerilere dayalıdır.
Sarı, mavi ve beyaz yaka terimleri, çalışan gruplarını farklılaştırmak için kullanılan yaka renklerine dayanır. Her bir grup, işin niteliğine göre belirli görevleri üstlenir ve buna uygun kıyafetler giyer. Beyaz yaka çalışanlar, genellikle yönetim ve icraat alanlarında görev alırken, mavi yaka çalışanlar şirket düzeninin devamını sağlamakla görevlidirler.
Beyaz yakalı işçilerin çalışma ortamı genellikle ofis oluyor. Fakat işi gereği sahada, üretim merkezinde, fabrikada veya diğer endüstriyel alanlarda beyaz yakalı personeller de yer alabiliyor. Beyaz yakalı mesleklerde avukat, mimar, proje uzmanı, doktor, mühendis, muhasebeci, satış ve pazarlama uzmanı, öğretmen, hemşire ve bankacılar öne çıkıyor.
Mavi, Beyaz ve Sarı Yakalı Çalışanlara Örnekler:
Bir alışveriş mağazasında çalışanlar:
Kasiyer, satış danışmanı, depo elemanı ya da karşılama hostesi Mavi Yaka
İnsan kaynakları: Beyaz Yaka
Mağaza Müdürü ve Müdür Yardımcısı: Sarı Yaka
