SÂRÂ ÖZDEM
Hayat, pek çok zorunlu ihtiyaç ve asgari düzeyde devam ettirilmesi gereken harcamalarla şekillenir. Özellikle barınma ihtiyacı, bu temel harcamaların başında gelir. Bu ihtiyacı karşılamak için ya bir konut kiralarız ya da satın alırız. Ancak hangi seçeneği tercih edersek edelim, konut sahibi olmak ciddi bir külfeti beraberinde getirir.
Beslenme ihtiyacı, yaşamın vazgeçilmez unsurlarından biridir. Yemek masasının hazırlanması, market alışverişleri, günlük temel gıda harcamaları; tüm bunlar hayatımızın devamı için asgari düzeydeki harcamalarımız arasında yer alır. Bu harcamalar, bekarlar için de evliler için de aynıdır; temel ihtiyaçlarımızı karşılamak adına ortak bir zorunluluktur.
Giyinme ihtiyacı da hayatımızın asgari düzeyde devamı için vazgeçilmez bir harcama kalemidir. Kıyafetler, soğuk kış günlerinde bizi sıcak tutar, sıcak yaz günlerinde ise rahat hissettirir. Dolayısıyla giyinme ihtiyacını karşılamak, hayatın olmazsa olmazlarından biridir.
Fatura kalemleri ise hayatımızın vazgeçilmez bir parçasıdır. Elektrik, su, doğalgaz gibi temel hizmetlerin karşılığında ödenen faturalar, yaşamın devamı için gerekli olan harcamalardan biridir. Bu, bekar bir bireyin günlük yaşantısında olduğu kadar, ailelerin de günlük rutininde önemli bir yer tutar. Peki hayatımızı sürdürebilmemiz için önemli olan bu asgari ücret tutarı mesleki olarak nasıl belirlenebilir?
Geçtiğimiz günlerde İş Sağlığı ve Güvenliği sektöründe yayınlanan asgari ücret skalaları konusunu gündeme getirmiştik. İş güvenliği uzmanlarının yeterli bulmadığı asgari ücret skalaların belirlenme sürecinin nasıl olması gerektiğine dair B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı Ümit Turan ile konuştuk.
İSG SEKTÖRÜNDE ASGARİ ÜCRET SKALASI NASIL BELİRLENMELİ?
Yılın son dönemlerinde başlayan pazarlıklar neticesinde, meslek grupları için yeni yılda asgari rakamlar belirleniyor. Bugün İş Güvenliği Uzmanları (İGU) için asgari bir rakam nasıl belirlenebilir bunun üzerinde duracağız. Resmi asgari ücret demek, bir nitelik gerektirmeyen herhangi bir çalışma karşılığında alınacak ücret demektir. İGU mesleği için mezuniyet ve belgelendirme şartları bulunduğundan, yaptığımız iş esasında vasıf gerektiriyor. Çalışma şartlarımıza (tam süreli-kısmi), çalışma ortamlarımıza (ofis-inşaat-fabrika vb.), tecrübemize ve yeterliliklerimize göre ücretlerimizin azami bir sınırı yok, her meslektaşım bu doğrultuda hak ettiği her ücreti talep etmelidir.
"ÖNCELİKLE TEMEL BİR MAAŞ BELİRLENMESİ GEREKİYOR"
Mesleki bir asgari ücretin belirlenmesi süreci hakkında açıklamalarda bulunan Turan, mesleki bir asgari ücretin belirlenmesi için ilk adımı açıkladı:
"Öncelikle yapacağımız işte temel bir maaş belirlememiz gerekiyor. İGU yönetmeliğiyle 6331 kanun ve yönetmelikleri doğrultusunda yapacağımız işler için alacağımız temel ücret bu olacak. Bunun için resmi asgari ücretin buçuk ve tam katları olacak şekilde C sınıfı 25.500 TL, B sınıfı 34.000 TL, A sınıfı 42.500 TL belirleyebiliriz. Mevzuat temelli işlerimizin dışında uzmanlık gruplarına tehlike sınıflarına göre firma atamaları yapılmaktadır. Bu atamalar doğrultusunda meslektaşlarımız kaza ve olay riskleri üstlenmektedir. İşimizin doğası gereği oluşan bu risk ve stresin bir yıpranmaya sebep olduğu aşikardır. Çeşitli meslek gruplarında hesap edilen yıpranma payları bizler için de hesap edilmelidir. Benim önerim yılda 1 maaş olacak şekilde yıpranma payını 12 ay eşit şekilde bölerek ücretlerimize eklememiz gerektiği yönündedir. Bu adım sonunda C sınıfı 27.625 TL, B sınıfı 36830 TL, A sınıfı 46.040 TL olacaktır."
"MESLEKİ ŞARTLAR ÜZRİNDEN MAAŞA EKLEME YAPILMADI GEREKİYOR: EN ÖNEMLİSİ HUKUKİ ÖDEMELER"
İş Sağlığı ve Güvenliği sektöründe en çok yaşanan sorunlardan birinin hukuki sorunlar ve masrafları olduğunu belirten, B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı Turan, konu hakkında şu ifadeleri kullandı:
Temel maaş ve yıpranma payından sonra mesleki şartlar üzerinden de maaşımıza eklemeler yapmamız gerekiyor. Bunlardan en önemlisi hukuki ödemeler. Bilindiği üzere iş kazası ve büyük endüstriyel kazalarda iş güvenliği uzmanları derhal günah keçisi ilan ediliyor. Önlemler için önerilerde ve uyarılarda bulunan uzmanlar, sorumlularınca alınmayan önlemler sonucu tutuklu yargılanıyor. Dava sonunda suçsuz oldukları için beraat ediyorlar, soğuk zindanlarda karanlık geceler akıllarda kalıyor sadece. Bu durumun hukuksuzluğu bir yana, ekonomik yönden de uzmanlar zarar görüyor. 2023 yılında fabrikasında çıkan yangından dolayı idari para cezası alan A sınıfı meslektaşımız olmuştu örneğin. Bu nedenle adil olan, hukuki danışmanlık ve mesleki sorumluluk sigortalarının da yıllık olarak maaşa eklenmesidir. Bu iki gider kalemi baro resmi sayfasından ve banka tekliflerinden alınan rakamlar neticesinde yıllık yaklaşık 30 bin TL dir. Bununla birlikte İGU asgari ücretleri C sınıfı için 30.125 TL, B sınıfı için 39.330 TL, A sınıfı için 48.540 TL olmaktadır.
"EĞİTİMİN SINIRI YOKTUR"
Gider kalemlerinin birçoğunu sıralayan Turan, son gider kaleminin de eğitim olduğunu belirterek sözlerine şu şekilde devam etti:
Son gider kalemi mesleki gelişim için alınması gereken eğitim ve belgelerdir. Eğitimin sınırı yoktur. Kendini iyi yetiştiren uzmanlar neticesinde risk öngörüsü artan bir ülke olacak ve kazaları azaltma da önemli bir mesafe almış olacağız. NEBOSH, IOSH gibi sertifikalarla uluslararası seviyeye çıkan uzman sayımız arttıkça, İSG sektöründe yeniliğe ve başarıya ulaşmamız kolaylaşacaktır. Bu nedenle ücretlere aylık 1000 TL mesleki gelişim ödentisi gereklidir. Tüm bu hesaplar sonucunda 2024 yılı İGU asgari ücretleri C sınıfı için 31.125 TL, B sınıfı için 40.330 TL, A sınıfı için 49.540 TL olmalıdır. Bu ücretler tecrübe, nitelik, çalışma şekli, çalışma şartları ve çalışma ortamına göre elbette ki bireysel olarak arttırılabilir.
İGUBİRLİK PLATFORMU İZMİR'DE TOPLANDI
İş Sağlığı ve Güvenliği sektörünün sesi olan İGUBİRLİK Platformu, İSG sektörünün sorunlarını görüşmek için 10 Ocak 2023 tarihinde toplantı gerçekleştirdi. Toplantıya 2023 yılının Ağustos ayında Manisa'da bulunan bir şantiyede yüksekten düşerek hayatını kaybeden meslektaşları Büşra Sarıgül'ün adı verildi.
