HTŞ lideri Muhammed Fatih Colani kimdir?
Muhammed Fatih Colani, asıl adıyla Ahmed Hüseyin el-Şara, Suriye iç savaşının ve bölgesel güvenlik dinamiklerinin en çarpıcı figürlerinden biri olarak öne çıkıyor. Colani, özellikle Heyet Tahrir el-Şam (İngilizce kısaltması HTŞ) lideri olarak tanınmakla birlikte, şu anki pozisyonuna uzanan sıra dışı ve tartışmalı bir yola sahiptir.
MUHAMMED FATİH COLANİ NERELİ?
Ahmed Hüseyin el-Şara, 1982 yılında Suudi Arabistan'ın Riyad kentinde doğdu. Babası Hüseyin Ali el-Şara, Bağdat Üniversitesi'nden ekonomi ve siyaset bilimi mezunu bir Arap milliyetçisi ve petrol ekonomisi uzmanıydı. Hüseyin el-Şara, Suudi Arabistan ve Suriye arasında petrol ilişkilerinin geliştirilmesinde önemli rol oynamış, ancak Hafız Esad rejimiyle yaşadığı siyasi gerilimler nedeniyle zaman zaman tutuklanmış ve kamu görevlerinden uzaklaştırılmıştır.
Colani, ilköğrenimini Riyad'da tamamladıktan sonra ailesiyle birlikte Şam'a dönmüş ve Mezze bölgesinde yaşamaya başlamıştır. Muhafazakâr olmayan ve büyük ölçüdé liberal bir çevreye sahip bu bölgede, Colani'nin içe dönük ve disiplinli kişiliği dikkat çekiyordu. Ancak, bir camide tanıştığı Selefi ideolojiler, Colani'nin yaşamında önemli bir kırılma noktası olmuştur.
Colani, Şam Üniversitesi Medya Fakültesi'ne kaydolmuş ancak 2003 yılında ABD'nin Irak'ı işgalinden sonra cihatçı hareketlere katılmak üzere Suriye'den ayrılmıştır. Irak'a giden Colani, başta herhangi bir yapıya bağlı olmadan faaliyet göstermiş, ancak 2005'te El-Kaide lideri Ebu Musab el-Zerkavi'ye biat ederek bu yapıya katılmıştır. Aynı yıl, Amerikan güçleri tarafından yakalanarak Bukka Cezaevi'ne gönderilmiştir.
Bukka Cezaevi, Colani'nin ideolojik gelişiminde kritik bir dönüm noktalarından biri olmuş, burada ileride IŞİD'in lideri olacak Ebu Bekir el-Bağdadi ile tanışmış ve Selefi-Cihatçı ideolojisini derinleştirme fırsatı bulmuştur.
NUSRA CEPHESİ VE HTŞ DÖNEMİ
Colani, 2011 yılında Suriye'deki ayaklanmaların başlamasıyla birlikte ülkesine dönmüş ve Ebu Bekir el-Bağdadi'nin desteğiyle Nusra Cephesi'ni kurmuştur. Ancak, 2013 yılında IŞİD ile Nusra arasında yaşanan liderlik anlaşmazlıkları, Colani'yi el-Kaide'ye daha sıkı bağlanıp IŞİD'den uzaklaşmaya yöneltmiştir.
Colani, 2016 yılında Nusra Cephesi'nin ismini Cephetu Fethuş-Şam olarak değiştirerek el-Kaide ile bağlarını kopardığını ilan etmiş, ancak bu hamlenin temelinde Batı'nın baskısından kurtulma ve çatışma ortamında yerel destek kazanma stratejisi yattığı belirtilmiştir. 2017'de HTŞ'yi kurarak liderliğini devam ettiren Colani, bu kez örgütü daha yerel ve uluslararası kamuoyunda kabul görür bir yapıya dönüştürme çabasına girmiştir.
Colani'nin liderliğindeki HTŞ, Batı ile arka kapı diplomasisi kurma girişimlerinde bulunmuş ve Suriye'nin İdlib bölgesinde nüfuzunu pekiştirerek bir nevi devletleşme yoluna girmiştir. Ancak, özellikle Türkiye'nin HTŞ'yi terör örgütleri listesine alması ve uluslararası kamuoyunun çelişkili yaklaşımları, Colani'nin stratejilerini sürekli olarak sorgulatmıştır.
Bugün Muhammed Fatih Colani, Şam'dan Bukka Cezaevi'ne, Nusra'dan HTŞ'ye kadar uzanan karmaşık bir yolculuğun sonucu olarak, hem Suriye'deki çatışma sahasında hem de küresel güvenlik politikalarında tartışmalı bir figür olmaya devam etmektedir.
