SER Akademi, "Türkiye 2024 Ar-Ge ve İnovasyon Raporu"nu yayımladı. Akademinin Genel Müdürü Ömer Özdinç, raporun detaylarına ilişkin yazılı açıklama yaptı. Özdinç, ulusal ve uluslararası onlarca veri setinden çıkan sonuçlar ışığında hazırlanan raporla, Türkiye’deki AR-GE ve inovasyon faaliyetlerinin fotoğrafını çekmeye çalıştıklarını belirtti. Özdinç, özellikle yüksek teknoloji ve yazılım sektöründeki hızlı yükselişe işaret ederek, özel sektörün bu alanlarda daha fazla katma değer üretmeye başladığını vurguladı. Ancak, bu alanlarda kat edilecek uzun bir yol olduğuna dikkat çekti.
- "Türkiye'de AR-GE çalışanlarının sayısı 400 bine yaklaştı"
Özdinç, raporda yer alan bilgilere de değindi. Türkiye’de AR-GE çalışanlarının sayısının 2023’te önceki yıllara göre daha düşük bir artışla 400 bine yaklaştığını söyledi. Özel sektördeki AR-GE çalışanlarının sayısı yüzde 8,8 artarak 207 bine ulaşırken, kamu sektöründeki araştırmacı sayısının ise yüzde 7 düştüğünü ifade etti.
Özdinç, imalat sektörü içinde en çok artışın havacılıkta görüldüğünü ve bu sektörü "Türk inovasyon sisteminin parlayan yıldızı" olarak tanımladığını belirtti.
-
Kamuda AR-GE harcamalarında en yüksek pay savunmanın
Ömer Özdinç, kamunun AR-GE yatırımlarının yüzde 167 oranında artırıldığını bildirerek, “Kamu AR-GE harcamalarının toplamı içindeki payını en çok artıran sektör yüzde 43 ile savunma sanayisi oldu” ifadelerini kullandı. Savunma sanayisini tarım ve yeryüzünün keşfi ile kullanımı alanlarının izlediğini belirten Özdinç, yükseköğretim harcamalarının kamu ve ticari kesime kıyasla daha az arttığına dikkat çekti. -
AR-GE harcamalarının bölgelere göre dağılımı
Özdinç, AR-GE harcamalarının bölgelere göre dağılımına da değindi. Batı Anadolu (Ankara-Konya) bölgesinin, bu alandaki birinci sırada olduğunu ve İstanbul ile farkın açıldığını belirtti. -
AR-GE harcamaları GSYH'deki oranı yüzde 1,42’ye çıktı
AR-GE harcamalarının yüzde 90 oranında artarak, gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) içindeki oranının yüzde 1,42'ye çıktığını belirten Özdinç, “GSYH içindeki AR-GE harcamalarının oranı bakımından Türkiye, OECD ülkeleri içinde 28. oldu, 5 yıllık artış göz önünde bulundurulduğunda ise 21. sırayı aldı. Harcamalarda yüksek artış olmasına rağmen bu göstergenin çok artmamasının önemli sebeplerinden birisi de GSYH’de yaşanan yüksek artış” ifadelerini kullandı. -
"Teknoparklardaki firma sayısı 10 bini aştı"
Özdinç, teknoparklardaki firma sayısının 10 bini aştığını, istihdam sayısının ise 100 bini geçtiğini vurguladı. Bu bölgelerde ihracat tutarının yıllık yüzde 67 artışla 2 milyar dolara yükseldiğini belirtti. -
Türkiye'nin Küresel İnovasyon Endeksi’ndeki sıralaması yükseldi
Ömer Özdinç, Türkiye'nin Küresel İnovasyon Endeksi'ndeki sıralamasının yükseldiğini belirterek, bu iyileşmenin, ülkede AR-GE ve inovasyon sistemindeki yapısal dönüşümün sonucu olduğunu ifade etti. İmalat sektörünün ihracatının arttığını, ancak şirket karlılık oranında değişim yaşanmadığını söyledi. Yüksek teknoloji sektörünün, diğer teknoloji birimlerine göre yavaşlamadan en az etkilenen alan olduğunun altını çizdi. -
Yazılım sektöründe KOBİ'ler öne çıkıyor
Yüksek teknoloji sektöründe firma sayısının yüzde 8 arttığını ve cironun dolar bazında yüzde 7 düştüğünü belirten Özdinç, yazılım sektöründe KOBİ’lerin öne çıktığını ifade etti. “Yazılım sektöründe KOBİ'ler, 206 milyar lira ciroyla, sektördeki toplam gelirin yüzde 63'ünü, istihdamın da yüzde 76'sını oluşturdu. Bunların içinde 10 çalışandan az kişi çalıştıran mikro KOBİ'ler 40 milyar lira ciro üretti ve sektörün 4'te 1’i bu şirketlerde istihdam edildi. Yüksek teknoloji sektörlerinde ise KOBİ'ler 97 milyar lira ciroyla sektördeki toplam gelirin sadece yüzde 17’sini üretti. Sektördeki çalışanların yüzde 39'u da KOBİ'lerde çalıştı” dedi. -
Türkiye'nin araştırmacı sayısı ve OECD sıralaması
Özdinç, Türkiye'nin araştırmacı sayısı açısından OECD ülkeleri içindeki yerine de dikkat çekti. AR-GE tam zaman eşdeğeri (TZE) personel sayısında Türkiye, 8. sırada yer aldı. Artış oranlarına bakıldığında ise, Türkiye, son bir yıllık artışta Estonya'nın ardından ikinci sırayı alırken, 5 yıllık artış dikkate alındığında birinci sıraya yerleşti.