İspanya, Portekiz ve Fransa başta olmak üzere Belçika'nın bazı bölgelerinde yaşanan ani elektrik kesintisi; ulaşım, sağlık, iletişim ve eğitim sistemlerini durma noktasına getirdi. İspanya hükümeti olağanüstü hal ilan ederken, altyapı sistemlerinde büyük çaplı arızalar meydana geldi.
ÜLKELERDE KRİZ YAŞANDI
Kesinti en ağır şekilde İspanya ve Portekiz genelinde hissedilirken, Fransa'nın Andorra sınırındaki bölgeleriyle Belçika'nın bazı yerleşim yerleri de olaydan etkilendi. Elektrik kesintisinin etkisi, Avrupa'nın batısında geniş bir coğrafyada hissedildi. Kriz, 28 Nisan öğle saatlerinde yaşandı. Kesinti aniden ve hiçbir uyarı olmadan gerçekleşti. Sadece birkaç saniyelik bir sürede 15 gigavatlık enerji üretimi kayboldu.
KESİNTİNİN NEDENİ BELLİ DEĞİL
Kesintinin kesin nedeni hâlâ bilinmiyor. Ancak hem İspanyol elektrik operatörü Red Electrica hem de Portekizli E-Redes yetkilileri, Avrupa güç şebekesinde yaşanan teknik bir dengesizliğin büyük çaplı kesintiye neden olabileceğini belirtti. Voltajda meydana gelen ani dengesizlik, sistemin çökmesine yol açmış olabilir. Avrupa Birliği'nden yapılan açıklamada ise siber saldırı ihtimaline dair herhangi bir kanıt bulunmadığı ifade edildi.
YAŞAM FELÇ OLDU
- Ulaşım: Metro, tren ve hava yolu seferlerinde ciddi aksamalar yaşandı. İspanya’da 344 uçuş iptal edilirken, yüzün üzerinde trende mahsur kalan yaklaşık 35 bin yolcu tahliye edildi. Bazı trenlerdeki tahliyeler henüz tamamlanamadı.
- Sağlık: Ameliyatlar ertelendi, hastanelerde yedek enerji sistemleri devreye girmekte zorlandı.
- İletişim: Cep telefonu ağları devre dışı kaldı, internet erişimi kesildi.
- Eğitim: İspanya'daki sekiz özerk bölge, merkezi hükümetten acil müdahale talep etti. Okullar açık kaldı ancak eğitim faaliyetleri askıya alındı.
- Ekonomi: Elektrik kesintisi iş dünyasını olumsuz etkilese de, finans piyasaları günü görece istikrarlı kapatmayı başardı.
YETKİLİLERDEN AÇIKLAMA GELDİ
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, krizin ardından yaptığı açıklamada ülke genelindeki elektrik arzının yüzde 50 oranında yeniden sağlandığını bildirdi. Ancak normale dönüş süreciyle ilgili net bir zaman veremedi. Sanchez ayrıca, bazı bölgelerin yakıt talebinde bulunduğunu ve hükümetin bu talebe cevap verdiğini ifade etti. Avrupa Konseyi Başkanı Antonia Costa ise Avrupa genelinde yapılan değerlendirmelerde siber saldırı ihtimalinin dışlandığını belirtti.
OLAĞANÜSTÜ DURUM İLAN EDİLDİ
İspanya’da yaşanan bu kriz, ülkenin tarihinde ilk kez “3. seviye acil durum” ilan edilmesine neden oldu. Madrid’in yanı sıra Endülüs, Galiçya, Kastilya-La Mancha, Murcia ve Valensiya gibi özerk bölgeler de bu duruma dâhil edildi. Yerel yönetimler, krizi yönetme yetkilerini merkezi hükümete devretti.
TARİHE GEÇTİ
Red Electrica’nın açıklamasına göre, sistem ilk kez bu kadar kısa sürede bu denli büyük bir çöküş yaşadı. Yetkililer, bu çapta bir elektrik kesintisinin Avrupa tarihinde daha önce yaşanmadığını vurguladı. Sistemin yeniden devreye alınmasının 6 ila 10 saat sürebileceği belirtiliyor. Gelişmeler takip edilmeye devam ederken, Avrupa enerji altyapısının dayanıklılığı ve ülkeler arası entegrasyon eksikliği yeniden gündeme geldi.
