İstanbul'daki emeklilerin geçim savaşını İPA Raporu ortaya koydu: Konut ve kira harcamaları bir yılda yüzde 28,6’dan 31,9’a çıktı!

Rapora göre, temel gelir kaynağı emekli maaşı olan hanelerde konut ve kira harcamaları 2022 yılında yüzde 28,6 iken, 2023 yılında yüzde 31,9'a yükseldi.

İPA'nın "Enflasyon ve Kronikleşen Yoksulluğun Gölgesinde Geçim Mücadelesi: Emekliler" başlıklı raporunda, Türkiye'nin emeklilik sisteminin 44 ülke arasında sondan ikinci sırada yer aldığı belirtiliyor. 2010 yılında en düşük emekli maaşıyla 11,4 gram altın alınabilirken, bugün bu miktar 4,4 grama düşmüş durumda. Ayrıca, bir zamanlar asgari ücretin üzerinde olan emekli maaşları, bugün asgari ücretin yarısına denk geliyor.

Raporda, İstanbul'da yaşayan emeklilerin yüzde 60'ının maaşlarıyla geçinemediği ve iş aramak zorunda kaldığı vurgulanıyor. 2023 yılında İŞKUR'a başvuran 55 yaş ve üstü 17,137 kişi ile 65 yaş ve üstü 1,368 emeklinin iş arayışı, ekonomik durumlarınun boyutlarını gösteriyor.

Rapora göre, İstanbul'da emeklilerin yüzde 28,4'ü resmi olarak çalışmaya devam ederken, emekli İstanbulluların yüzde 18,3'ü hem kiracı hem de geliri yalnızca emekli maaşı olan hanelerde yaşıyor. Giderek artan yaşam maliyetleri karşısında en düşük emekli maaşı, İstanbul'un ortalama yaşam maliyetinin yarısından bile az.

Raporda “İstanbul genelinde en düşük emekli maaşını ikiye-üçe katlar seviyelere gelen kira değerleri, İstanbullu emeklilerin barınma giderlerini karşılamada ciddi bir baskı oluşturmuş, bu durum çalışma kapsamında görüşülen bütün emekliler tarafından sıklıkla vurgulanmıştır. Öte yandan kiracı emekliler gibi ev sahibi olan emekliler de maaşlarının düşüklüğünü vurgulayarak hayat standartlarını düşürmek zorunda kaldıklarını ve kira giderleri olmamasına rağmen kıt kanaat geçinebildiklerini ifade etmişlerdir” tespitine yer verildi.

Ortalama yaşam maliyetinin 24 bin 991 TL olarak hesaplandığı İstanbul’da en düşük emekli maaşının bu yaşam maliyetinin yarısından bile az olduğuna vurgu yapılarak şöyle denildi:

“Emekli maaşlarının yetersizliği sebebiyle çalışma hayatını devam ettirmeye zorlanan emekliler aynı zamanda gıda ve giyim harcamalarında daha ucuz ürünlere yönelmeye başlamış; temel ihtiyaçlarını karşılayabilmek adına sosyal ve kültürel aktivitelere olan harcamalarını kesmiştir”