Kıdem tazminatı, çalışanların işten ayrıldıklarında işveren tarafından ödenen ve iş dünyasında büyük bir öneme sahip olan yasal bir haktır. Genellikle işverenin iş akdini feshetmesi durumunda çalışanlar bu tazminata hak kazanırken, bazı özel koşullar altında kendi isteğiyle işten ayrılan çalışanlar da kıdem tazminatı alabilirler.
DEVAM ETMEK İÇİN TIKLAYINIZ >>>>>>
2024 yılı itibarıyla kıdem tazminatında en düşük tutar asgari ücret üzerinden 20.002 TL olarak belirlenmişken, en yüksek tavan ise 41.200 TL olarak açıklandı. Kıdem tazminatı, çalışanın brüt maaşı üzerinden hesaplanır ve bu hesaba maaşın yanı sıra yol, yemek ve giyim gibi ek yardımlar da dahil edilir. Tazminatın miktarı, çalışanın iş yerindeki yıllarına göre her yıl için bir aylık brüt maaşı üzerinden belirlenir.
Kıdem Tazminatında Tavan ve Taban Ücretler
Kıdem tazminatında en düşük ücret asgari ücrete göre belirlenirken, en yüksek tavan ise memur maaş katsayılarına göre hesaplanıyor. Örneğin, 10 yıllık bir çalışanın kıdem tazminatı tavanı üzerinden işten ayrılması halinde alacağı tazminat yaklaşık 410 bin TL olabiliyor.
Uzmanlar, 2024 yılı kıdem tazminatı tavanının 41.200 TL olarak belirlenmesine karşın, bu tutarın 2025 yılında daha da artacağını ve çalışanların daha yüksek kıdem tazminatı alabilme imkânına sahip olabileceğini öngörüyor. Özellikle emekliliği düşünen çalışanların, tavan tutarın artmasını bekleyerek daha fazla tazminat alabilmeleri mümkün olabilir.
Tazminat Almak İçin Başvuru Nasıl Yapılır?
Kendi rızasıyla işten ayrılan ve kıdem tazminatına hak kazanan çalışanlar, işverenleriyle anlaşarak bu ödemeyi alabilirler. Tazminat ödemesi işverenin onayı ve rızasıyla yapılacağı için karşılıklı mutabakat sağlanması gerekmektedir. Bu süreçte hukuki bir anlaşmazlık ortaya çıkarsa, arabuluculuk mekanizmasına başvurulabilir.
Kendi İsteğiyle İşten Ayrılanlar Hangi Şartlarda Tazminat Alabilir?
Normal şartlar altında kıdem tazminatı, işten çıkarılma durumunda ödenirken bazı istisnai durumlar çalışanların kendi isteğiyle işten ayrılması halinde de tazminat almalarını mümkün kılıyor. Bu istisnai durumlar şu şekilde sıralanıyor:
- Evlilik Durumu: Kadın çalışanlar, evlendikten sonra bir yıl içerisinde işten ayrılmaları durumunda kıdem tazminatına hak kazanıyorlar.
- Emeklilik: Emeklilik şartlarını yerine getiren çalışanlar da kıdem tazminatı alarak işten ayrılabiliyorlar.
- Sağlık Sorunları: İş yerindeki tehlikeli çalışma koşulları ya da mobbing gibi sebeplerle iş akdi haklı feshedildiğinde kıdem tazminatı hakkı doğuyor.
- Prim Gününü Tamamlama: Emeklilik için gerekli prim gününü dolduran çalışanlar, yaş beklemeksizin kıdem tazminatına hak kazanarak işten ayrılabiliyorlar.