Sigara üzerindeki özel tüketim vergisi (ÖTV) oranı ve maktu vergi tutarı yeniden düzenlendi. Yapılan değişiklikle, sigaradaki maliyet artışlarının fiyatlara etkisini azaltmak için ÖTV’nin kompozisyonunda değişikliğe gidildi.
Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Cumhurbaşkanı Kararı ile sigaranın ÖTV oranı düşürülürken, maktu vergi tutarında artış yapıldı. Böylece, maliyetlerde meydana gelen 1 liralık artışın fiyatlara 4,4 lira yerine 3,8 lira olarak yansıması sağlandı. Bu adımla, enflasyonist etkinin sınırlandırılması hedeflendi.
Sigara ÖTV’sinde mali çarpan 3,8’e düşürüldü
Hazine ve Maliye Bakanlığı, sigaradaki yüksek nispi vergi oranlarının enflasyon üzerinde önemli bir baskı oluşturduğunu belirterek, düzenlemenin bütçe hedefleriyle uyumlu bir maliye politikası adımı olduğunu vurguladı. Türkiye'de sigara fiyatına bağlı nispi vergi oranı yüzde 50, mali çarpan ise 3,8 olarak belirlenirken, AB ülkelerinde ortalama nispi vergi oranı yüzde 27, mali çarpan ise 2 seviyesinde bulunuyor.
Düzenlemeyle, sigara fiyatlarının ani yükselişini önleyerek piyasadaki dengesizlikleri azaltmak ve enflasyonla mücadeleye katkı sağlamak amaçlanıyor.
Sigara ÖTV gelirleri artış gösterdi
Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, 2024 yılında tütün ürünlerinden elde edilen ÖTV geliri bir önceki yıla göre yüzde 75 artarak 309 milyar TL’ye ulaştı. Bu rakam, toplam ÖTV gelirlerinin yüzde 21’ini, toplam vergi gelirlerinin ise yüzde 4’ünü oluşturuyor.
AB ülkeleri nasıl bir yol izledi?
AB ülkeleri de geçmişte sigara vergilendirme sistemlerinde benzer değişikliklere giderek nispi vergi oranlarını düşürdü ve maktu vergileri artırdı. 2008 küresel krizinden sonra 28 AB ülkesinden 22’si, sigara üzerindeki nispi vergi oranlarını azaltarak maktu vergiyi yükseltti.
Öne çıkan ülkeler:
- İsveç, 2011 yılında yüzde 39 olan nispi vergi oranını yüzde 1’e düşürdü.
- Danimarka, 2012’de yüzde 21,7 olan nispi vergi oranını yüzde 1’e indirdi.
- Portekiz, 2024’te nispi vergi oranını yüzde 12’den yüzde 1’e çekti.
- Almanya, 2022 yılında yüzde 21,7 olan nispi vergi oranını yüzde 19,8’e düşürdü.
- İtalya, İspanya, Belçika ve Avusturya da nispi vergi oranlarını kademeli olarak azaltarak daha öngörülebilir bir sigara vergilendirme sistemine geçti.
