18-19 Nisan’da, iki gün boyunca Milli Kütüphane Konferans Salonu’nda gerçekleştirilen etkinliğin ilk günü protokol konuşmalarıyla başladı.
Etkinliğe; UKDA Uluslararası Kültür ve Dil Araştırmaları Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Fahri Temizyürek, TÜRKSOY Genel Sekreter Yardımcısı Sayit Yusuf, YTB-Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı Orta Asya ve Kafkasya Koordinatörü Servet Turan, Afganistan Eski Devlet Bakanı Humayun Hayri, Sivil Toplumla İlişkiler Proje Sorumlusu Gürkan Şahin, Kütüphane ve Yayınlar Genel Müdür Yardımcısı Abdulsamet Taş, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi’nden Prof. Dr. Ayfer Şahin, akademisyenler ve öğrenciler katıldı.
TÜRK DÜNYASIYLA ORTAK DEĞER İLİŞKİLERİ GELİŞİYOR
Çalıştay açılışında bir konuşma gerçekleştiren YTB-Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı Orta Asya ve Kafkasya Koordinatörü Servet Turan, Türk dünyasının ülkemizin öncelikli ve hassas gündemlerinden birisi olduğuna değinerek, “Soğuk savaşın bitişiyle birlikte ülkemiz başta Dışişleri Bakanlığımız olmak üzere YTB, TİKA, Türkiye Maarif Vakfı, Yunus Emre Enstitüsü gibi kurumlarla Türk dünyasıyla ortak değer ilişkilerini her alanda geliştirme yönünde büyük bir çaba sarf etti. Devlet kurumlarımızın yanında akademi dünyasının ve sivil toplum kuruluşlarımızın da bugün Türk dünyasına yönelik çalışmalarını yoğunlaştırdığını bariz bir şekilde görüyoruz. Başkanlık olarak son yıllarda Orta Asya Cumhuriyetlerine yönelik çalışmaların sayısı her yıl tam anlamıyla katlanarak artıyor. 2023 yılında Orta Asya Kafkasya koordinatörlüğünde Türk dünyasına yönelik, Orta Asya Cumhuriyetlerine yönelik yaklaşık 50 faaliyet desteklenirken, geçtiğimiz yıl bu faaliyet sayısı 80’e çıktı. Türk Dünyası Alfabe Birliği Çalıştayı desteklediğimiz önemli faaliyetlerden biri, bunun gibi pek çok faaliyeti destekledik veya organize ettik.” şeklinde konuştu.
AFGANİSTAN’DA 12 MİLYON TÜRK YAŞIYOR
Afganistan Eski Devlet Bakanı Humayun Hayri, bir hasret şiiri okuyarak başladığı konuşmasında, Afganistan Türklerinin en mazlum, en unutulan topluluklardan biri olduğuna değinerek, “Biliyorsunuz Afganistan’da yaklaşık 12 ilde çoğunluk Türkler yaşıyor. Maymana başta olmak üzere Andhoy, Sar-i Pol, Cüzcan, Baglan, Samangan, Kunduz, Tahar, Talukan, Badahşan, Badgis, Herat bunların hepsi Türk toplulukları yaşayan büyük iller. Burada yaklaşık 12 milyon Türk yaşıyor. Maalesef Türkiye’de hiç kimse bunların yaşadığından da haberi yok. Kusuruma bakmayın ‘Haberi yok’ derken genelleme yapıyorum. Çalıştaydaki hocalarımıza haksızlık etmek istemiyorum. Ama genelde Türkiye’de Afganistan Türkleri dediğimiz zaman, ‘Orada da Türk yaşıyor mu?’ diye soranlar da oluyor. Ben özellikle bu meseleyi vurguladım. Çünkü Alfabe Birliği konuşuldu. Biz Afganistan’da konuşma hakkımız olmadığı dönemler geçirdik. Tabi ki bizde de bu alfabe meselesi, kendi dilimizde konuşmak, çok arzu ettiğimiz meselelerdi. En büyük sıkıntılarımızdan biri buydu. Biz kendi dilimizde okumak, yazmak istiyoruz. Bu konuda bizim de çalışmalarımız oldu, hocalarımıza da bu meselelerden bahsettik. Onlar da beni bu çalıştaya davet ettiler, kendilerine çok teşekkür ediyorum.” ifadelerini kullandı.
