Yeni rapor, Türkiye’nin bölgesel ekonomik farklılıklarını gözler önüne seriyor. Özellikle kişi başına düşen GSYH’daki değişimler, bazı illerde dramatik artışlar yaşanırken, diğer illerde ise düşüşler yaşandığını gösteriyor.
DOLAR BAZINDA ARTIŞ SINIRLI
TÜİK verilerine göre, Türkiye’nin kişi başına düşen gayri safi yurt içi hasılası 2023’te önemli bir artış gösterdi. 2014 yılına kıyasla TL bazında kişi başına düşen GSYH 26.624 TL’den 311.110 TL’ye yükseldi. Dolar bazında ise artış daha sınırlı kalmış, 2014’te 12.178 dolar olan kişi başına GSYH, 2023’te 13.243 dolara çıkmış.
İSTANBUL VE KOCAELİ ZİRVEDE
Verilere göre, Türkiye’nin en güçlü illeri arasında yer alan İstanbul, ekonomik büyüklüğüyle diğer şehirleri geride bırakmaya devam ediyor. İstanbul, sanayi, ticaret, finans ve iletişim sektörlerinde lider konumda bulunurken, kişi başına GSYH’de de üst sıralarda yer alıyor. İstanbul'u Kocaeli izliyor. Kocaeli’nin kişi başına GSYH’si 21 bin 985 dolar olarak kaydedildi.
İlk 5 sırada yer alan diğer iller ise Ankara (18 bin 655 dolar), Tekirdağ (17 bin 099 dolar) ve İzmir (15 bin 369 dolar) oldu. Bu iller, sanayi ve ticaretin ön planda olduğu bölgelerdeki gelişmeleri yansıtıyor.
EN FAKİR İLLER HANGİSİ?
TÜİK’in verilerine göre, Türkiye’nin en fakir illeri de dikkat çekti. Kişi başına GSYH’de son sıralarda yer alan iller arasında Muş (5 bin 634 dolar), Bitlis (5 bin 550 dolar), Şanlıurfa (4 bin 971 dolar), Ağrı (4 bin 706 dolar) ve Van (4 bin 598 dolar) bulunuyor. Bu iller, tarım ve hayvancılıkla geçinen, sanayi ve ticaretin sınırlı olduğu bölgeler olarak öne çıkıyor.
EN HIZLI ZENGİNLEŞEN İLLER
TÜİK verilerine göre, son bir yılda en hızlı zenginleşen iller de dikkat çekiyor. Bu iller, ekonomilerindeki hızlı büyüme ile öne çıkarken, bazı illerde kişi başına GSYH’da yüzde 40’a kadar artışlar yaşandı. Şırnak, yüzde 44’lük bir artışla en hızlı zenginleşen il oldu. Şırnak’ın kişi başına GSYH’si 2022 yılında 5.254 dolar iken, 2023’te 7.555 dolara yükseldi.
Diğer hızlı zenginleşen iller arasında Siirt (yüzde 44 artış, 4.785 dolardan 6.702 dolara), Ağrı (yüzde 41 artış, 3.337 dolardan 4.706 dolara) ve Van (yüzde 40 artış, 3.275 dolardan 4.598 dolara) yer aldı. Ayrıca, Erzurum, Bitlis, Hakkari gibi iller de yüksek oranlı zenginleşme kaydeden şehirler arasında bulunuyor.
EN HIZLI FAKİRLEŞEN İLLER
2023 verilerine göre, bazı illerde ise ekonomik daralma yaşandı. Bu iller arasında Artvin, Zonguldak ve Uşak öne çıkıyor. Artvin, geçen yıl 9.867 dolar olan kişi başına GSYH’sini 2023’te 9.620 dolara düşürerek yüzde -2’lik bir kayıp yaşadı. Zonguldak ise yüzde 4 artışla 9.563 dolardan 9.937 dolara çıkarken, Uşak’ta ise kişi başına GSYH 9.689 dolara yükseldi. Tekirdağ ise geçen yıl 15.296 dolardan 17.099 dolara çıkarak yüzde 12 oranında bir artış gösterdi.
