Bayraktar, bu durumu değerlendirdiği açıklamasında, havucun marketlerde üreticiden 3,5 kat daha pahalıya satıldığını vurguladı. Buna göre, üreticide 7,5 TL olan havuç marketlerde 26,18 TL’den alıcı buldu. Aynı şekilde, limon 11,50 TL’den 36,78 TL’ye, kuru kayısı 130 TL’den 406,76 TL’ye, kuru soğan 5,60 TL’den 17,48 TL’ye, patates ise 4,70 TL’den 14,36 TL’ye marketlerde satıldı.
Market Fiyatları: En Çok Artan ve Düşen Ürünler
Eylül ayında market fiyatlarında da hareketlilik yaşandı. Bayraktar, 36 farklı üründen 23’ünün fiyatının arttığını, 13’ünün ise düştüğünü belirtti. Marketlerde fiyatı en çok artan ürün kuru incir oldu ve yüzde 32,7 oranında zamlandı. Kuru incirin ardından, yeşil fasulye yüzde 20,5, sivri biber yüzde 14,1 ve yumurta yüzde 14 artış gösterdi. Öte yandan, en fazla düşüş yüzde 30 ile limonda yaşandı. Limonu, yüzde 22,8 düşen havuç ve yüzde 21,6 düşen salatalık izledi.
Üretici Fiyatlarındaki Değişiklikler
Eylül ayında üretici fiyatlarındaki değişiklikler de dikkat çekti. Toplam 28 ürünün 12’sinde fiyat artışı, 13’ünde ise düşüş yaşandı. En büyük fiyat düşüşü yüzde 24,3 ile yeşil soğanda gözlemlenirken, maydanoz yüzde 22,8, marul ve kuru fasulye ise sırasıyla yüzde 18,2 oranında ucuzladı. Öte yandan, kabak üreticisi yüzde 48,6’lık bir fiyat artışı ile en fazla kazanç sağlayan grup oldu. Kabağın ardından yeşil fasulye yüzde 31,8, salatalık yüzde 20,4, sivri biber ise yüzde 20 oranında arttı.
Patates ve Kuru Soğanda Üretici Endişesi
Bayraktar, eylül ayında patates ve kuru soğandaki üretim artışına da değinerek, özellikle patates üreticilerinin yaşadığı sorunlara dikkat çekti. Türkiye İstatistik Kurumu'nun verilerine göre, patates üretiminin bir önceki yıla göre yüzde 14 artarak 6,5 milyon tona çıkmasının beklendiğini ifade eden Bayraktar, bu artışın üretici fiyatlarını olumsuz etkilediğini belirtti. Geçen yıl eylül ayında 9,5 TL olan patatesin üretici fiyatı bu yıl 4,7 TL’ye kadar geriledi.
Benzer bir durumun kuru soğan üretiminde de yaşandığını belirten Bayraktar, üretimde 200 bin tonluk bir artış beklendiğini, bu artışın ise fiyatların daha da düşmesine neden olabileceğini söyledi. Bayraktar, kuru soğan ihracatının artırılması ve Toprak Mahsulleri Ofisi'nin patates ve kuru soğan alımlarına müdahale etmesi gerektiğini vurguladı.
Devletin Müdahalesi Talebi
Bayraktar, üreticilerin artan maliyetlerle birlikte borçlarını ödemekte zorlandıklarına dikkat çekerek, devletin bu alana müdahale etmesi gerektiğini belirtti. Özellikle patates ve kuru soğana yönelik alımların devlet eliyle yapılmasını ve bu süreçte Ziraat Odaları'nın da aktif rol alması gerektiğini ifade etti.