8 milyon ticari aracı kapsayan UTTS’ye kayıt süreci 31 Ocak itibarıyla tamamlandı. Bu tarihten sonra kayıt yaptırmayan araç sahiplerini 28 bin TL’ye varan cezalar bekliyor. Yeni sistemin amacı, kayıt dışı akaryakıt kullanımını önlemek ve vergi kaybını engellemek. Ancak uygulama sürecinde yaşanan bazı teknik sorunlar nedeniyle araç sahipleri mağduriyet yaşadı ve süre uzatımı talep etti.
"5.5 TL'LİK CİHAZ 2.700 TL'YE SATILIYOR"
Sistemin en çok tartışılan noktalarından biri ise araçlara takılan cihazın yüksek fiyatı oldu. Dünya gazetesi yazarı Ömer Ekinci, cihazın yalnızca bir RFID çipi içerdiğini ve maliyetinin 5.5 TL olduğunu iddia etti.
Ekinci, şu cümleleri kullandı:
"Karşınızda 2700 TL'ye araçlara takılması zorunlu tutulan UTTS... İçinde sadece bir RFID çipi var. Bizim işimiz bu olduğu için size maliyetini söyleyeyim. 5000 adet alırsanız birim 0.15 Dolar yani 5.5 TL... Dışındaki plastik kapağı öyle kalitesiz yapmışlar ki, herhangi bir meslek lisesine gidin oradaki bir öğrenci projesine böyle bir kapak yapsa o dersi geçemez. Ben bu fotoğrafa bakınca vatandaşa çok büyük bir saygısızlık görüyorum. Bu fotoğraf 'Biz bir karar alacağız, maliyetinin 540 katına size satacağız, kaliteli yapmak için hiçbir çabamız olmayacak, siz de mantıklı ya da mantıksız diye sorgulamadan tıpış tıpış gidip taktıracaksınız' diye bağırıyor"
UTTS’YE KAYIT OLMAYANLARA AĞIR YAPTIRIMLAR
UTTS kaydı olmayan ticari araç sahipleri, 1 Şubat itibarıyla ağır yaptırımlarla karşı karşıya. Akaryakıt alımlarında sistem dışı fişler gider beyanında kullanılamayacak ve vergi indiriminden yararlanmak mümkün olmayacak.
Yetkililer, kayıt yaptırmayan araç sahiplerine 7 bin TL ile 28 bin TL arasında değişen özel usulsüzlük cezalarının kesileceğini duyurdu. Ayrıca, sistemin gerektirdiği donanımı zamanında kurmayan akaryakıt istasyonları da ihlal başına 280 bin TL ceza ile karşılaşabilecek.
BİREYSEL ARAÇ SAHİPLERİ KAPSAM DIŞINDA
Yeni düzenleme yalnızca ticari araçları ilgilendiriyor. Bireysel araç sahipleri için herhangi bir UTTS taktırma zorunluluğu bulunmuyor. Ancak, 1 Temmuz 2025 itibarıyla trafiğe çıkacak sıfır araçların ithalatçı veya üreticileri tarafından Taşıt Tanıma Birimi (TTB) ile donatılmış şekilde piyasaya sürülmesi zorunlu olacak.
Bu kapsamda, araç sahipleri yeni sistemden etkilenmezken, sıfır araçlarda standart hale gelecek cihazlarla birlikte taşıt tanıma sistemlerinde bir düzenleme sağlanması hedefleniyor.
YENİ SİSTEM NELER GETİRİYOR?
- 1 Temmuz 2025 itibarıyla trafiğe çıkacak sıfır araçlar, fabrika çıkışında taşıt tanıma cihazı ile donatılacak.
- Mevcut taşınabilir taşıt tanıma cihazları, yeni sistemde TTB ile değiştirilecek.
- Standart bir sistem oluşturularak akaryakıt şirketleri arasında entegrasyon sağlanacak.
- Cihaz sayesinde farklı akaryakıt istasyonlarından yakıt alımı kolaylaşacak.
- Ticari araç sahipleri, taşıtlarını devrederken yeni cihaz almak zorunda kalmayacak.
UTTS'nin uygulanmaya başlanmasıyla birlikte, yılda en az 15 milyar TL değerinde kayıt dışı işlemin önüne geçilmesi hedefleniyor. Ancak sistemin yüksek maliyetleri ve uygulama sürecinde yaşanan sorunlar, vatandaşlar arasında büyük tartışmalara yol açmaya devam ediyor.
