Toprak analizi, topraktaki yarayışlı bitki besin maddeleri düzeyinin belirlenmesinde ve bitkilerin beslenme durumlarının değerlendirilmesinde geniş bir şekilde kullanılan bir yöntemdir. Bununla birlikte tek başına toprak analizi sonucu ile, bitkilerin beslenme durumları ve gübre gereksinimleri konusunda tamamen güvenilir bilgiler elde etmek mümkün değildir. Çünkü besin maddeleri yarayışlılığı, bitki ve toprak arasındaki ilişkiye yakından bağlıdır ve bunu çok çeşitli faktörler etkilemektedir. Toprak analiz sonuçlarının belirli çevre koşulları ve istenilen bitkiye göre, güvenilir şekilde yorumlanabilmesi için, karşılaştırmalı tarla denemeleri kurulmalıdır. Tarla kalibrasyonu ile, ürün miktarları ve toprak test değerleri arasında ilişki kurulmalıdır.
Bitkilerin yetiştiği ortam dinamik bir sistemdir. Böyle sürekli değişim içerisindeki bir ortamda yetiştirilen bitkilerin gelişmeleri de çok çeşitli faktörlerin etkisi altındadır. Bitki toprak ilişkilerinin son derece karmaşık olması, bitkilerin beslenme durumlarının tam doğrulukta belirlenmesini veya önceden kesin olarak tahmin edilmesini güçleştirmektedir. Bununla birlikte bitkinin beslenme durumunun ve gübre gereksiniminin zamanında ve doğruya en yakın şekilde belirlenmesinin önemini bilen araştırıcılar yıllardan beri birçok yolları denemişler ve bu alanlarda çok çeşitli yöntemler geliştirmişlerdir.
Bitkilerin beslenmeleri ile ilgili sorunların çözümünde toprak analizlerinin veya toprak testlerinin özel bir yeri vardır. Ancak bitki toprak ilişkilerinin son derece karmaşık olması toprak analizlerinde ve analiz sonuçlarının yorumlanmasında güçlükler yaratmaktadır. Bununla birlikte toprak analiz sonuçları olmaksızın bu ilişkileri açıklamak hiç mümkün olmamaktadır.
Toprak örneklerinin alınmasında dikkat edilmesi gereken bazı özellikler vardır. Örneğin bitki kök yöresini tam anlamıyla yansıtmayacak örnekleri analiz etmek, en iyi teknik ve duyarlı yöntemler kullanılsa bile, doğru sonuç vermesi mümkün değildir. Toprak özellikleri gerek aynı horizon içerisinde gerekse profil derinliği boyunca çok kısa mesafelerde büyük değişiklikler gösterebilmektedir. Bu nedenle belirli bir yerden tek bir örnek alınması, ne kadar dar bir alan olsa bile, o alanın toprak özelliğini yansıtmaktan uzaktır. Bu nedenle toprak analizi yapılacak alandan mümkün olduğu kadar çok sayıda alt örnekler alınarak ve bunlar iyice karıştırılmalıdır. Bu karışımdan alınacak bir örnek üzerinde analiz işlemleri yürütülür. Bu amaçla toprak örnekleri tarlanın, meyve bahçesinin veya seranın bir ucundan diğerine uzanan düz bir hat üzerinden alınmayıp, Z harfini andıran zig-zag bir çizgi üzerinde 20-25 adımda bir örnekler alınarak karıştırılması önem taşımaktadır. Örnek alma derinliği olarak genellikle 0-20 cm aralığında olmalıdır. Derin köklü bitkiler için daha alttaki toprak tabakalarının incelenmesi gerekmektedir.
Her noktadan aynı şekilde alınan toprak örnekleri kova içerisinde iyice karıştırılmalıdır ve bu karışımdan en fazla 2 kg toprak örneği iri taş, çöp ve diğer yabancı maddelerden temizlenerek ayıklandıktan sonra etiketlenip bir torbaya konulup ve vakit geçirilmeden laboratuvara ulaştırılmalıdır.
Bereketli ürünleriniz olsun.