Son yıllarda, egzersiz araştırmaları "umut molekülleri"ne odaklandı. Yani hoşlandığınız aktiviteler sırasında salgılanan ve beyin ile vücudu olumlu etkileyen kimyasallar.

Hafta başında kaleme almaya başladığım "Umut Molekülleri" konusuna devam etmek isterim. İsterseniz önce kısa bir hatırlatma yapayım: "Egzersizin fiziksel sağlığınıza iyi geldiği bilinen bir gerçek ancak aynı zamanda genel ruh halinizi yükseltebilir ve zihinsel sağlığınızı da iyileştirebilir. Dünyanın en prestijli üniversitelerinden biri olan UCLA'dan (University of California) gelen araştırma sonuçları, egzersiz yapanların aylık olarak kötü ruh hali yaşama oranının egzersiz yapmayanlara göre %40 azaldığını rapor ediyor. Fiziksel aktivite; depresyon, anksiyete ve stres belirtilerini azaltabilir."

Bir önceki yazımda, "Egzersiz, sinir sistemi boyunca ruh halini yükselten nörotransmitterlerin salınmasına yardımcı olabilir. Egzersiz yaparken hangi kimyasalın salındığını merak ediyorsanız, aşağıdaki umut moleküllerine bir göz atın ve nasıl pozitif duyguları ve iyi hisleri teşvik ettiklerini görün." diyerek Peki, “Egzersiz yaparken salgılanan hangi kimyasal madde bu etkiye neden olur?” biliyor musunuz?" sorusunu yöneltmiş ve bu soruya cevap vermeye başlamıştım. Devam ediyorum...

3- Oksitosin 

"Aşk hormonu" olarak da adlandırılan oksitosin, hipotalamus tarafından üretilir ve arka hipofiz bezleriniz aracılığıyla kan dolaşımına salgılanır. Üreme sisteminin önemli yönlerini yönetir ve birçok davranışta önemli bir rol oynar. Bu davranışlar arasında;

  • Cinsel uyarılma,
  • Romantik bağ,
  • Ebeveyn-bebek bağ,
  • Güven,
  • Tanıma,
  • Laktasyon,

yer alır.  Doğum sırasında düşük oksitosin seviyeleri  kasılmaları bozabilir ve sonrasında laktasyonu engelleyebilir. Bu kimyasal, kucaklaştığınızda veya cinsel aktivitelere katıldığınızda artabilir çünkü bu kimyasal uyarılma, güven ve ilişki kurma ile ilişkilendirilmiştir. Koşu veya dövüş sanatları gibi yüksek yoğunluklu egzersizler, oksitosin seviyelerini artırma ile bağlantılıdır.

4- Endorfin

En iyi bilinen egzersize bağlı nörotransmitterler, vücudunuzun stres veya ağrı hissettiğinde salgıladığı kimyasallar olan endorfinlerdir. Bu kimyasallar genellikle egzersiz, yemek yeme ve cinsel aktiviteler gibi hoş aktiviteler sırasında salgılanır. Vücutta faydalı olan 20'den fazla endorfin türü bulunur. Endorfin;

  • Depresyon belirtilerini hafifletme,
  • Kendi imajı iyileştirme,
  • Stres ve anksiyete ile yardımcı olma,
  • Kiloyu azaltmaya katkıda bulunma,
  • Doğum ağrısını hafifletme,

gidi konularda yardımcı olabilir.

Endorfin seviyelerinin düşük olması, uyku sorunları veya vücut ağrıları gibi sağlık sorunlarına neden olabilir ve stres rahatlaması sağlamak için madde kötüye kullanımı veya kendine zarar verme gibi davranışlara yol açabilir. Düzenli olarak yürüyüş, doğa yürüyüşü veya yüzme gibi egzersizler, endorfinleri doğal olarak artırabilir ve pozitif hisleri artırabilir.

Umut Moleküllerini Nasıl Artırabiliriz?

Umut molekülleri vücutta doğal olarak bulunan kimyasallardır. Bu nedenle zihinsel sağlığınızı iyileştirmek için bu seviyeleri artırmanın birçok yolu vardır. Vücudunuzu hareket ettiren neredeyse her türlü fiziksel aktivite, umut moleküllerinin seviyelerini yükseltmeye katkıda bulunabilir. Örnekler arasında koşu, hızlı yürüyüş, yüzme, bisiklet sürme, dans etme ve doğa yürüyüşü bulunuyor.

Bu kimyasallar aynı zamanda fiziksel olmayan hoş aktivitelerle de artırılabilir. Bu, kişinin ilgi ve tercihlerine bağlı olarak değişebilir. Örnek olarak; 

  • Resim yapmak veya çizmek,
  • Müzik dinlemek,
  • Meditasyon yapmak,
  • Masaj yaptırmak,
  •  Arkadaşlarınızla gülümsemek,
  • Favori bir televizyon programını izlemek,
  • Akupunktur yaptırmak,

verilebilir.

Sosyal bağlantı da umut moleküllerini artırabilen insan yaşamının ayrılmaz bir parçasıdır. Araştırmalar, sosyal bağlılığın sizi daha iyi hissettirebileceğini ve genel yaşam kalitenizi artırabileceğini gösteriyor. Güçlü sosyal bağlara sahip olan insanlar daha uzun yaşama eğilimindedirler ve kalp hastalığı, inme ve bunama gibi ciddi hastalıkları deneyimleme olasılıkları daha düşüktür.

Genel olarak, sağlıklı bir öz bakım uygulamak, keyif aldığınız aktiviteler ve sevdiklerinizle sosyal etkinliklere katılmak umut moleküllerini artırabilir. 

Nasıl artıracağımızı ve altında yatan temel fiziksel etkenleri öğrendiğimize göre haydi bakalım umut moleküllerimizi artırmaya...