Evlerimizde oluşan atıklarımız içinde çevre için tehlikeli olabilecek özel tehlikeli atıklar mevcuttur.
Evlerimizde oluşan atıklarımız içinde çevre için tehlikeli olabilecek "özel tehlikeli atıklar" bulunuyor. Bugün bunlardan bahsetmek istiyorum çünkü çok tehlikeliler. Birçoğumuzun yabancı olmadığı bu ürünlerin en bilinen örnekleri;
- Boya, cila, ahşap koruyucu, yapıştırıcı malzemeler,
- Oje ve oje çıkarıcılar,
- Kir çözücüler, leke temizleyicileri, dezenfeksiyon ilaçları,
- Bitki koruma ilaçları, haşere ilaçları,
- Ecza, kozmetik maddeler,
- Piller,
- Ayakkabı boyaları,
- Boya, deodorant vb. spreyler,
- Cıva içeren termometreler ve lambalar,
- Elektrikli aletler,
olarak sırlanabilir.
Bu maddeler; toksin, tahriş edici ve sağlığı tehdit edici, su ve hava kirletici, kolay yanabilir ve patlayabilir özelliklerinden dolayı çevre açısından da insanlar açısından da risk taşıyor. Bu nedenle söz konusu atıkların özel atık toplama alanlarında toplanıp atık tesislerine gönderilerek ortadan kaldırılmaları gerekiyor.
Evsel tehlikeli atık miktarı nasıl azaltılabilir?
Evlerimizde; tehlikesiz ürünler, tehlikelilik özelliği az olan ürünler ya da alternatif ürünler kullanılabilir. Ancak tehlikelilik özelliği taşıyan bir ürünün kullanılması gerekiyorsa alırken ve kullanırken bazı hususlara dikkat edilmesi gerekiyor. Bu hususlar aşağıdaki gibi özetlenebilir:
- İhtiyaç kadar satın alınmalıdır.
- Tehlikeli ürünlerin etiket bilgileri okunmalı ve en az tehlikeli olan tercih edilmelidir. Ürünün üzerinde tehlikelilik işaretleri ve bilgisi yoksa tehlikesiz olduğu düşünülmelidir.
- Ürünün tamamı tüketilmelidir.
- Tamamı tüketilemiyorsa ihtiyacı olan birine verilmelidir.
- Tehlikeli ürün hakkında bilgi ve güvenli bertaraf yöntemleri araştırılmalıdır.
Peki, evsel tehlikeli atıklar güvenli olarak nasıl bertaraf edilebilir?
Evsel tehlikeli atıkların güvenli bir şekilde bertaraf edilmesinin sağlanması önemlidir. Evsel tehlikeli atıkların güvenli bir şekilde bertaraf tesislerine ulaşmasının sağlanması için:
- Ürünler kendi orijinal ambalajlarında etiket bilgileri görünür şekilde saklanmalıdır. Üzerindeki etiket bilgileri yoksa ve ürün hakkında bilginiz varsa elinizle ürünün adı, tehlikelilik özellikleri gibi bilgiler yazılarak atık yetkililere teslim edilmelidir.
- Tehlikeli atıklar birbirine karıştırılmamalıdır.
- Tehlikeli atığın ambalajından sızmadığından emin olunmalıdır. Sızıntı görülmesi halinde atığın orijinal ambalajıyla beraber ikinci bir sızdırmaz ambalaja alınması gerekir.
- Tehlikeli atıklar yetkililere teslim edilinceye kadar çocuklardan, evcil hayvanlardan ve yiyeceklerden uzak bir ortamda saklanmalıdır.
Yazının bir sonraki bölümünde, evlerimizde en çok kullanıldığı düşünülen tehlikeli ürünleri, belli başlı başlıklar altında, daha spesifik şekilde açıklamaya çalışacağım.