Scooterlerin kente girişini; kentlerin biçimini, yoğunluğunu ve işlevsel özelliklerini, kentin performansı ve etkileşim biçimlerini radikal şekilde etkileyen diğer ulaşım ve altyapı teknolojilerinin gelişimleri ile birlikte düşünmek gerekiyor.
Bir önceki yazımda scooterlerin şehir hayatına hızlı girişine değinerek "Peki bu hızlı ve yoğun artış ne getirecek?" diye sormuştum. Bugün sorduğum soruyla ilgili bazı düşünce ve önerilerimi sıralayacağım.
Peki bu hızlı ve yoğun artış ne getirecek?
Scooter ile bisiklet arasındaki önemli farklar belki de scooter teknolojisinin çok daha gelişmiş olması, hızla gelişmeye devam etmesi, scooterlerin kent içinde ticari olarak kullanılabilirliği ve bu anlamda giderek yaygınlık kazanması olarak ifade edilebilir.
Metropollerde, uber örgütlenmesine benzer yazılımlarla çabuk ve kolay erişebileceğiniz paylaşımlı scooteri bulabilmeniz, kiralayabilmeniz, ödemesini de yapabilmeniz, sonra aracı istediğiniz yerde bırakabilmeniz olası. Bu her konudaki pratiklik de aslında, aracın tercihinin ve hızla yaygınlaşmasının temel sebebi.
Scooter sayısındaki artış, çok hızlı oldu. Hiçbir hazırlık olmaksızın, mevcut altyapıyı paylaşacak biçimde ve kuralsız şekilde gelişti ve yayıldı. Dünyanın bütün metropol yönetimleri, otomobil fazlalığı sorunu üzerinde çalışıyor. Scooter da bu soruna bireysel kamu taşımacılığına bir alternatif olarak eklendi. Hem salgın hastalığın kalabalıklardan uzak durmayı gerektirmesi hem de bireysel kent içi ulaşım için hızlı, ucuz ve ekolojik bir alternatif olması benimsenmesini kolaylaştırdı. Ancak sorunlar da yarattı.
Scooterin iki farklı kullanımı söz konusu: İlki scooterin özel (sahipli) olarak kullanımı. Diğeri ise uber/taksi benzeri bir telefon aplikasyonu (uygulaması) biçiminde paylaşımlı kullanımı. Scooterlerin kentlere girişiyle birlikte, çözüm ya da bu alanda öneri geliştirilmesine gereksinimi olan bazı noktalar var. Bunları aşağıdaki şekilde sıralayabilirim:
- Kentlerdeki yayalar veya yaya kaldırımlarını kullananlar için gerekli tedbirlerin alınması gerekiyor.
- Yeni gelişmekte olan bu ulaşım türü karşısında gerekli önlemleri almak, altyapıyı ve gerekli hukuk düzenlemelerini hazırlamak gerekiyor.
- Scooterin kamu taşıma araçlarıyla eklemlenme, entegrasyon olanaklarının ve kent içinde özel araç kullanım gereksinimini azaltabilecek yenilikçi düzenlemeler geliştirilmesi gerekiyor.
- Özellikle yayalarla scooterler arasında daha barışçıl bir beraberliğin kurulabilmesi için yerel yol altyapı düzenlemelerinin tasarlanması gerekiyor.
- Taksilere benzer bir işlev üstlenen paylaşımlı scooterler için ticari rekabet bakımından taksi işletmelerine benzer düzenlemeler tasarlanması gerekiyor.
- Yol altyapısını kullanan scooterler ile yol ve trafik paylaşımını benimsemesi gereken diğer araç sürücülerinin eğitilmesi gerekiyor.
Bu liste tabii ki geliştirilmeye açık. Siz ne düşünüyorsunuz?